Memarlıqda De Stijl - Neoplastisizm cərəyanı


De Stijl və ya Neoplastisizm cərəyanının tarixi Hollandiyanın Leiden şəhərinə qədər gedib çıxır. Ardeko, Art Nouveau və Arts & Crafts-a reaksiya olaraq ortaya çıxdı.

Bu, estetik və bədii hərəkata allyuziya edərək təmiz xətləri, əsas rəngləri və düz bucaqları xarakterizə edən, abstraksiya və sadəliyi vurğulayan məşhur müasir sənət növü idi.

Bu, De Stijl, J. J. P. Oud, Piet Mondrian, Georges Vantongerloo, Bart van der Leck, Gerrit Rietveld, Hoff, Cornelis van Eesteren və Vilmos da daxil olmaqla bir qrup rəssam və memar tərəfindən paylaşılan bədii ifadə forması və düşüncə məktəbi idi.

De Stijlin tarixi


Avanqard De Stijl qısamüddətli bir cərəyan olsa da, mücərrəd sənətə, memarlığa və müasir incəsənətə böyük təsir göstərmişdir.

Hollandiyalı rəssam və tənqidçi Teo van Doesburq Mondrianın işi ilə tanış olduqdan sonra onda Birinci Dünya Müharibəsindən sonrakı yeni dünya üçün tez bir zamanda yeni bir sənət hərəkatına başlamaq potensialını gördü. İkisi Amsterdamda bir sənət sərgisində tanış oldular və daha sonra De Stijlin əsasını qoydular.

Mondrian "Rəsmdə neo-plastiklik" adlı məqaləsi ilə hərəkatın əsasını qoydu. Mondrian iddia edirdi ki, neoplastisizm vasitəsilə sənət gündəlik səhnələrin və ya obyektlərin (realizmdə və ya natürmortda olduğu kimi) təsviri deyil, mütləqlikləri vurğulamaq üsuludur.

De Stijl cərəyanı düz və sadə rənglərlə, həmçinin, Lüdviq Mies van der Rohenin memarlığı ilə Bauhaus üslubunu ilhamlandırdı. Beynəlxalq üslubda çalışan memarlar da De Stijldən təsirlənmişdilər. De Stijl mebel dizaynı da daxil olmaqla, dekorativ sənət və mətbəədən də ilham aldı.

Memarlıq və mebel dizaynında De Stijl hərəkatının xüsusiyyətləri


De Stijlin əsərləri modernizm janrında əsas rənglərdən, üfüqi və şaquli xətlərdən, kvadratlardan və düzbucaqlılardan istifadə etməsi ilə seçilir.

Düz xətlər: De Stijl sənətinə düz bucaq yaratmaq üçün kəsişən təmiz, şaquli və üfüqi xətlər daxildir.

Əsas rənglər: De Stijl sənətkarları əsas rəng kimi qırmızı, sarı, mavi, qara və ağdan istifadəyə üstünlük verirlər. Bu rənglər bir-birinə toxunmamalı və ya qarışmamalıdır, çünki düz xətlər çox vaxt rəngləri ayırır.

Qalın vuruşlar: De Stijl əsərlərindəki rənglər və qutular arasındakı fərqi vurğulamaq üçün tez-tez qalın ştrixli qara xətlərdən istifadə edir.

Həndəsi formalar: Düzbucaqlı və kvadrat qutu formaları De Stijl hərəkatının standart formalarıdır.


Dövrün bir çox digər avanqard sənət cərəyanları kimi De Stijl də Birinci Dünya Müharibəsinin dəhşətlərinə qarşı sərt bir reaksiya idi. De Stijl mahiyyətcə utopik idi, çünki onun üzvləri sənətin dəyişdirici gücə malik olduğuna inanırdılar. Onlar üçün incəsənət sosial və mənəvi azadlıq vasitəsi idi.

De Stijl memarlığı 20-ci əsrin əvvəllərindən bu yana ənənəvi olaraq statik, əsaslı memarlığa cavab olaraq isə dinamik konsepsiyaları təqdim edir. Bu modernist cərəyan ümumbəşəri məkanın ideal proyeksiyalarının və sənətdə məskunlaşmış həyatın gündəlik manipulyasiyalarının sintezini təmsil edir. Universal ideyaları, spesifik vəziyyətləri, eksteryer və interyer dizaynı dəyişdirmək qabiliyyəti ilə De Stijl cərəyanı ideal sənət forması olduğunu artıq illərdir ki, sübut etməyə davam edir.